Gorce i Beskid Wyspowy - tradycje wiecznie żywe
Symbolicznego otwarcia i poświęcenia Szlaków Papieskich w polskich górach dokonano 26 maja 2003 r. w Rabce-Zdroju. W Parku Zdrojowym odsłonięto tego dnia pomnik Jana Pawła II. Turysty, który otwiera ponad 200-kilometrowy Szlak Papieski w Beskidzie Wyspowym i Gorcach. Warto także wspomnieć o Szlaku Kultury Wołoskiej - transgranicznym szlaku dziedzictwa przyrodniczo-kulturowego, związanego z tradycjami pasterskimi w Karpatach. Szlak prowadzi przez piękne krajobrazowo tereny, wysokogórskie polany, a impuls jego utworzenia wyszedł z Ochotnicy, gdzie tradycje wołoskie są nadal bardzo widoczne. Można wybrać się na wędrówkę z Ochotnicy Górnej, przez potok Jamnę, Bacówkę „u Bucka”, gdzie można nabyć tradycyjne sery i z bliska przyjrzeć się tradycyjnemu wypasowi owiec, następnie przejść przez Magurki i zakończyć wędrówkę na Ustrzyku.
W Gorcach i Beskidzie Wyspowym nadal kultywuje się wiele tradycji ludowych, takich jak dziady śmiguśne w Dobrej, które upamiętniają XIII-wiecznego najazdu tatarów. Mieszkańcy Dobrej udzielali schronienia jeńcom, którzy uciekali z tatarskiej niewoli po najeździe na klasztor cystersów w Szczyrzycu. Ludzie, szukając schronienia przed zimnem, przyodziewali się w słomiane snopy. Na pamiątkę tych wydarzeń młodzi chłopcy samodzielnie wykonują stroje, w których wychodzą na ulice w poniedziałek wielkanocny. Tradycja ta przechodzi z pokolenia na pokolenie.
W regionie pielęgnuje się również tradycje kulinarne. Kuchnią bogatą w wyjątkowe smaki może pochwalić się przede wszystkim Łącko. To tutaj odbywa się Święto Kwitnących Jabłoni i Święto Owocobrania. Ta niepozorna miejscowość na południu Małopolski słynie z sadownictwa, według przekazów historycznych uprawa owoców była tutaj znana już w XII w. Miejscowi sadownicy i rolnicy po dziś dzień z dumą prezentują łąckie jabłka – wyjątkowo rumiane i soczyste. Ponadto podczas Łąckiego Owocobrania prezentowana jest światu Śliwowica Łącka. Ten mocny alkohol nie jest jednak jedynym znanym w okolicy – obok niego wspomnieć należy również o Żytku (inaczej Żytniówce). Do produkcji Żytka wykorzystywane jest żyto, drożdże spirytusowe oraz czysta i niechlorowana woda z lokalnych ujęć. Pozostając w temacie alkoholu, warto też wspomnieć o piwie szczyrzyckim, znanym już w I połowie XVII w.
Spośród dań Beskidu Wyspowego największą sławą cieszy się kapuśniorka z grzybami, która wciąż stanowi jedną z głównych potraw podawanych podczas kolacji wigilijnej. Do wartych uwagi produktów kuchni regionalnej należy także: chleb męciński, podsuszona i podwędzana śliwka (zwaną suską sechlońską), małopolski miód spadziowy, placki z blachy i jodłowicki kołacz z serem.
Gorczańskie tradycje kulinarne doczekały się własnej publikacji – materiały z książki „Dawna kuchnia górali gorczańskich” udostępniono na stronie "Gorczańskie smaki". Znajdziecie tam głównie wegetariańskie dania takie jak: placki z blachy, zupę Juha, śliwcorkę, gołąbki z kaszą i grzybami oraz brukiew z popielnika. Będąc w Ochotnicy Górnej szukajcie Bacówki u Bucka, który do dziś wytwarza szeroką gamę serów tradycyjnymi metodami pasterzy i pomoże Wam zrozumieć różnice między bundzem, bryndzą, gołką i oscypkiem.
Nie ulega wątpliwości, że regularne wyprawy w Gorce i Beskid Wyspowy poprawią nie tylko samopoczucie, kondycję fizyczną, ale także zdrowie. Tym bardziej, że ważnymi punktami regionu są Pijalnia Wód Mineralnych w Szczawie oraz leżące w dolinie Raby i Słonki uzdrowisko Rabka-Zdrój. Na szczególną uwagę zasługują wody mineralne Rabki, gdyż mają one duże znaczenie w kuracji kąpielowej, pitnej i wziewnej. Co więcej, rabczańskie solanki wykorzystywane były już w średniowieczu. Kilkaset lat później, w XIX w., w miasteczku leczono gruźlicę, niegdyś jedną z najgroźniejszych chorób świata. To właśnie wówczas, w roku 1857, to z inicjatywy Józefa Dietla, wykonano badanie chemiczne wód rabczańskich. Wynik ekspertyzy potwierdził ich walory lecznicze, a Rabkę uznano za uzdrowisko. Kolejnymi dowodami na potwierdzenie wyjątkowości rabczańskich wód mineralnych są wydarzenia okresu międzywojennego. W tym niepozornym górskim miasteczku z sukcesem leczono wówczas dzieci cierpiące na choroby dróg oddechowych, alergie i cukrzycę. W latach 20. ubiegłego wieku w Rabce wybudowano nowe obiekty sanatoryjne, obejmując przy tym okolicę ochroną krajobrazową. W 2009 r. powstała tutaj również tężnia solankowa. W związku z ogromnymi sukcesami, które odniesiono w obszarze działań dla zdrowia dzieci i młodzieży, w 1996 r. miasto doczekało zaszczytnego tytułu Miasta Dzieci Świata, przyznanego mu wspólnie przez Kapitułę Orderu Uśmiechu, UNESCO i Wojewodę Nowosądeckiego. Do Rabki-Zdroju warto wybrać się o każdej porze roku, lecz w szczególności latem i wiosną. To właśnie wtedy odbywa się tutaj szereg imprez, w tym: Święto Rabczańskiej Solanki, Rabka Festival – Międzynarodowy Festiwal Literatury Dziecięcej, Spartakiada Integracyjna Dzieci i Młodzieży, Karpacki Festiwal Dziecięcych Zespołów Regionalnych, Wakacyjny Festiwal Bajek oraz impreza rowerowa Puchar Szlaku Solnego.
Warty odwiedzenia jest także Teatr Lalek „Rabcio”, którego historia sięga roku 1949, kiedy zaistniała potrzeba niesienia wsparcia dzieciom chorującym na gruźlicę. Przebywający wówczas w sanatoriach młodzi pacjenci mieli okazję obejrzeć pierwszy w karierze teatru spektakl „Rabcio Zdrowotek”.
Najmłodsi uwielbiają Rabkoland - istniejący od 1988 roku jeden z najpopularniejszych parków rozrywki dla dzieci w południowej części Polski. Mowa o miejscu niezwykłym, mogącym pochwalić się bogatą, bo liczącą około 35 lat tradycją. Obiekt zlokalizowany w samym sercu malowniczej Rabki-Zdrój, wpisuje się w wyjątkową panoramę Podhala. Każdego roku kompleks jest otwarty od końca kwietnia do ostatniego dnia września, goszcząc w swych progach dzieci w wieku od 2 do 12 roku życia.
Jeśli rejon Gorców i Beskidu Wyspowego wciąż pozostaje dla Was zagadką, przyjedźcie w te okolice latem. Od początku maja do końca września Forum Gmin Beskidu Wyspowego organizuje festiwal o nazwie ODKRYJ BESKID WYSPOWY. Na jego program składa się m. in. zdobywanie szczytów, Galicyjski Piknik Kolejowy w Dobrej i wspólne sprzątanie Beskidu Wyspowego. Dla fanów koncertów polecamy odwiedzić muzyczny Festiwal 4 Kultur Wolnej Republiki Ochotnickiej, Ocho! Festiwal w Ochotnicy Dolnej, a także Festiwal Dunajca w Tylmanowej.
Gorce i Beskid Wyspowy to regiony gościnne, bogate w tradycje, piękne krajobrazy oraz szeroki wachlarz atrakcji dla każdego rodzaju turystów. Nie sposób ich wszystkich opisać, dlatego polecamy je odwiedzić i osobiście doświadczyć.
Skorzystaj z Wyszukiwarki i odkrywaj regiony lub przeglądaj Powiązane Treści.